Pokrzywka u niemowląt. Przyczyny, diagnoza, zapobieganie
Pokrzywka jest dość często występującą chorobą skóry objawiającą się swędzącymi wykwitami rumieniowo-obrzękowymi. Zmiany te nazywane są także bąblami pokrzywkowymi z uwagi na ich podobieństwo do reakcji skóry na kontakt z pokrzywą.
Wykwity pokrzywkowe występują nagle i przeważnie ustępują bez śladu w ciągu kilku godzin. Bąble mogą wystąpić na każdej części ciała dziecka a po zniknięciu zajmować inny obszar skóry. Pokrzywkę dzielimy na ostrą i przewlekłą (trwającą > 6 tygodni).
Przyczyną wystąpienia wykwitu jest reakcja komórek zapalnych występujących w skórze. Wydzielają one substancje działające na naczynia krwionośne oraz zakończenia nerwowe, które powodują uniesienie się skóry (obrzęk), zaczerwienienie wokół uniesienia, świąd i uczucie pieczenia.
Bodźcem do takiej reakcji może być:
- jad owadów
- czynnik fizyczny – ciepło, zimno, wibracje, ucisk, tarcie, promienie słoneczne
- infekcje wirusowe
- alergen np. lek, pokarm
- kontakt ze skórą niektórych substancji występujących w kosmetykach (m.in. barwniki, substancje zapachowe)
- wysiłek fizyczny i stres
Lekarz rozpoznaje pokrzywkę na podstawie wywiadu i badania dziecka, dlatego szczególnie ważna dla rodzica jest obiektywna obserwacja występujących wykwitów. Zaobserwowanie objawów, które występują po zadziałaniu któregoś bodźca i ich powtarzalność stanowi klucz do trafnej diagnozy. W wielu przypadkach nie można wykryć czynnika sprawczego pokrzywki.
Najlepszą metodą zapobiegania pokrzywki jest identyfikacja czynnika wywołującego reakcję i świadome unikanie go. Niestety nie zawsze jest to możliwe i w takich sytuacjach lekarz może zalecić przyjmowanie leków przeciwhistaminowych, które łagodzą objawy pokrzywki. W przypadkach, kiedy pokrzywce towarzyszą niepokojące objawy jak duszność, utrata przytomności, wymioty i osłabienie należy pilnie skontaktować się z lekarzem.
Położna, Alina Kienitz
Opracowano na podstawie:
-
Caffarelli C, Paravati F, El Hachem M, et al. Management of chronic urticaria in children: a clinical guideline. Ital J Pediatr. 2019;45(1):101. Published 2019 Aug 15. doi:10.1186/s13052-019-0695-x