Prowadzenie dziennika zdrowej skóry
Jeżeli cierpisz na egzemę lub inne schorzenia dermatologiczne, takie jak nadwrażliwość skóry, trądzik lub podrażnienia, może nie zdajesz sobie sprawy z tego, jakie czynniki mogą spowodować zaostrzenie – np. zbyt dużo słońca, drażniące mydła, różne produkty spożywcze lub nawet stresujący dzień. Naukowcy twierdzą, że szczególnie w przypadku egzemy szereg czynników pozagenetycznych, w tym czynniki środowiskowe, substancje drażniące i alergeny mogą przyczynić się do zaostrzenia [J].
Ponieważ tak wiele aspektów naszego codziennego życia może pogorszyć stan chorej skóry, prowadzenie dziennika zdrowej skóry może pomóc Ci śledzić czynniki, które wpływają na Ciebie i Twoją skórę. Dziennik zdrowiej skóry może również przypominać Ci o zdrowych, pomocnych nawykach.
Pamiętaj, dziennik zdrowej skóry nie zastąpi diagnozy lekarskiej. Porozmawiaj z lekarzem, jeżeli stan Twojej skóry martwi Cię lub wpływa na Twoje codzienne funkcjonowanie. Skonsultuj się z lekarzem, zanim zmienisz w znaczący sposób swoje codzienne nawyki (np. wykluczysz pewne pokarmy z diety).
Twój osobisty dziennik zdrowej skóry
Tak jak w przypadku wszelkich dzienników, aby zmotywować się do codziennego notowania, musisz znaleźć najlepszy dla siebie sposób zapisywania informacji. Może to oznaczać robienie notatek przed snem lub prowadzenie zapisków w ciągu dnia, może to też oznaczać wybór między papierowym dziennikiem a notatkami w telefonie. Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się prowadzić dziennik i w jaki sposób będziesz to robić, powinieneś odnotowywać zarówno stan swojej skóry, jak i to, co działo się w trakcie dnia, a co Twoim zdaniem mogło wpłynąć na stan skóry.
Czynniki, które mogą wpłynąć na stan skóry
Poniżej znajduje się lista konkretnych czynników, które warto odnotować w Twoim dzienniku. Jeśli chcesz, możesz uwzględnić też inne.
Substancje drażniące
Substancje drażniące mogą być głównym czynnikiem wywołującym egzemę i podrażnienia skóry. Notuj, jakie kosmetyki nakładasz na skórę oraz co wchodzi z nią w bezpośredni kontakt. Oto przykłady czynników mogących wywołać podrażnienia:
- Kosmetyki do makijażu i pędzle do ich nakładania, inne produkty pielęgnacyjne do skóry, takie jak kosmetyki myjące i nawilżające, które mogą zawierać składniki drażniące.
- Pamiętaj o tym, by regularnie myć pędzle do makijażu oraz stosuj się do zaleceń dotyczących tego, kiedy wymieniać kosmetyki do makijażu
- Kosmetyki do skóry, takie jak kremy do rąk i balsamy do ciała.
- Kosmetyki do pielęgnacji włosów, które mogą podrażniać skórę twarzy
- Perfumy
- Mydła lub żele do mycia ciała, szczególnie zapachowe
- Proszki i płyny do prania oraz środki czystości
- Ubrania – zwracaj uwagę na różne typy tkanin
- Warto też notować, jakich produktów używasz do skóry, by złagodzić podrażnienia i zaostrzenia, w tym, kiedy i jak często ich używasz
Żywność
Różne artykuły spożywcze mogą spowodować zaostrzenia egzemy lub inne objawy zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. [K] Notuj to, co jesz, a także wystąpienie niepożądanej reakcji – żywność może wpływać na samopoczucie osób cierpiących na egzemę nawet kilka godzin lub dni po spożyciu [K1].
Prawidłowe, zdrowe odżywianie jest ogólnie ważne dla zdrowia i dobrego samopoczucia. Możesz poprosić lekarza lub dietetyka o indywidualne zalecenia.
Zanim zdecydujesz się zrezygnować z pewnych artykułów spożywczych, porozmawiaj z lekarzem lub alergologiem, który postawi odpowiednią diagnozę i zaleci dalsze kroki. Należy pamiętać, że żywność nie wpływa na każdą osobę chorą na egzemę lub inne schorzenia skóry, a zmiana nawyków żywieniowych niepoparta odpowiednim rozpoznaniem może prowadzić do poważniejszych problemów [K2]. Czy wiesz, że cukier nie zaostrza egzemy? [M]
Nawyki związane z higieną osobistą
Nawyki związane z higieną osobistą – to, jak troszczysz się o skórę – mogą powodować różnorakie podrażnienia. Warto wiedzieć, czy zmiany w higienie osobistej wpłynęły w jakiś sposób na Twoją skórę, zaś dziennik zdrowej skóry może również pomóc Ci pamiętać o dobrych nawykach. Zwróć uwagę między innymi na to:
- jak często bierzesz prysznic lub kąpiel, jak często myjesz twarz i czy to wpływa na podrażnienia?
- czy różne mydła i emolienty dobrze lub źle działają na Twoją skórę?
- jak często dotykasz podrażnionych miejsc na ciele lub skórze twarzy, lub je drapiesz? Jeśli starasz się tego nie robić, czy to pomaga?
- Pamiętaj, że prowadzenie dziennika zdrowej skóry nie zastąpi diagnozy lekarskiej, jednak może pomóc Ci nauczyć się dbać o skórę i łagodzić schorzenia dermatologiczne.
BIBLIOGRAFIA
[J] Williams, Hywel C. Atopic dermatitis: the epidemiology, causes and prevention of atopic eczema. Cambridge University Press, 2000. Page 25
[K-K2] Werfel, T., et al. "Eczematous reactions to food in atopic eczema: position paper of the EAACI and GA2LEN." Allergy 62.7 (2007): 723-728.
[L] http://www.who.int/dietphysicalactivity/fruit/en/index2.html
[M] Ehlers I, Worm M, Sterry W, Zuberbier T. Sugar is not an aggravating factor in atopic dermatitis. Acta Dermatol Venereol 2001; 81:282–284.