Uraz na miejscu tatuażu

Osoba, która decyduje się na wykonanie tatuażu na skórze, zawsze dokładnie rozważa nie tylko motyw, rozmiar i kolory, ale również miejsce na ciele, gdzie zostanie on umieszczony. Rzadko jednak bierze się pod uwagę możliwość, że na wytatuowanym miejscu może powstać jakiś uraz lub otwarta zmiana skórna (taka jak skaleczenie lub otarcie). 

Jakie problemy mogą wystąpić przy tego typu zdarzeniach? Czy rana na tatuażu może być traktowana podobnie jak zwykła rana na skórze, czy może warto podjąć szczególne środki ostrożności, aby wspierać efektywny proces gojenia i uniknąć powikłań? Jakich? Co dzieje się ze wzorem, gdy skóra się goi? Jeśli na tatuażu znajduje się blizna, czy można ponownie skorzystać z usług tatuatora, żeby ją zakryć i przywrócić oryginalny wzór, czy nic się już nie da zrobić? 

Czy rana na tatuażu niesie ze sobą ryzyko?

Spokojnie: jeśli obrażenia tatuażu są niewielkie, takie jak zadrapania na powierzchni skóry, małe, płytkie skaleczenia lub otarcia, które dotyczą tylko naskórka, proces gojenia jest zwykle szybki, nie pociąga za sobą żadnych szczególnych problemów, a tatuaż nie będzie uszkodzony po zagojeniu się skóry. Co najwyżej będzie można zaobserwować delikatne blaknięcie koloru.  

Pigmenty, które definiują wygląd tatuażu, są wstrzykiwane igłą głęboko w skórę właściwą, podczas gdy lekkie skaleczenie obejmuje tylko naskórek, który regeneruje się w ciągu kilku dni.  

Sytuacja zmienia się, gdy rana na tatuażu jest głęboka i dochodzi do skóry właściwej, w której znajdują się pigmenty, zwłaszcza jeśli jest również dość rozległa. W takich przypadkach czas leczenia niezbędny do całkowitego wygojenia skóry jest dłuższy, a ryzyko infekcji i powstania blizn wyższe.  

Ponadto stan zapalny, który rozwija się w pierwszej fazie gojenia sprzyja degradacji pigmentów, które mogą uwalniać alergeny, takie jak fragmenty samych pigmentów lub metale obecne w tuszach jako dodatki. Może to wywołać kontaktowe zapalenie skóry, które dodatkowo utrudnia odbudowę skóry tatuowanego miejsca i może powodować długotrwałe problemy. Odpowiednia pielęgnacja rany i powstrzymanie stanu zapalnego jest również ważne, aby zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia takich niedogodności.

Urazy w obrębie tatuażu

Najbardziej delikatna sytuacja jest z pewnością wtedy, gdy rana pojawia się w ciągu pierwszych kilku dni po wykonaniu tatuażu lub w każdym przypadku, gdy samoistne odpadanie strupków nie jest zakończone. 

W takich przypadkach, jeśli uraz nie jest drobny, aby w sposób w pełni bezpieczny zadbać o wytatuowane miejsce, zawsze dobrze jest poddać skórę ocenie lekarza i postępować zgodnie z jego instrukcjami dotyczącymi leczenia. W takich sytuacjach nie powinniśmy zwracać się do tatuatora o poradę, ponieważ nawet jeśli jest on kompetentnym profesjonalistą, to nie posiada niezbędnej wiedzy medycznej, aby zalecić właściwe leczenie rany czy przepisać potrzebne leki. 

Ze względu na to, że w przypadku głębokich obrażeń, które obejmują skórę właściwą, istnieje duże prawdopodobieństwo, że tatuaż pozostanie uszkodzony nawet po pełnym wygojeniu rany, przez co najmniej cztery tygodnie po wykonaniu tatuażu należy unikać działań i sytuacji, które narażają obszar tatuażu na ryzyko poważnych urazów. Niezwykle ważne jest codzienne dbanie o nowy tatuaż, aby ułatwić jego normalny i szybki proces gojenia się.  

W przypadku utrzymującego się, ale nie nadmiernego swędzenia, można nałożyć zimny i suchy kompres na wytatuowany obszar na kilka minut, nie uciskać i nie pocierać. I odwrotnie, jeśli dyskomfort jest bardzo wyraźny, dobrze jest skontaktować się z lekarzem, zwłaszcza jeśli występują również inne objawy, takie jak ból, obrzęk, znaczne zaczerwienienie, wyciek płynu lub tworzenie się ropy, wskazujące na możliwą infekcję.

Uszkodzenia skóry na starszym tatuażu

Skóra na wykonanym jakiś czas wcześniej tatuażu jest zasadniczo nie do odróżnienia od idealnie zdrowej skóry pod względem struktury i zdolności do regeneracji w przypadku urazu. Jeśli zatem skaleczenie lub otarcie jest niewielkie, wystarczy zadbać o wytatuowane miejsce tak, jak w przypadku podobnych zmian na niewytatuowanych częściach ciała, zwłaszcza jeśli nie ma znacznego krwawienia, które mogłoby sugerować podejrzenie uszkodzenia skóry właściwej. 

Nawet w przypadku głębszych ran leczenie nie zmienia się w porównaniu z tym, co zostałoby zastosowane na skórze bez tatuażu, ale efekty po gojeniu mogą nie być zadowalające, ponieważ pigmenty mogą zostać zmienione przez proces zapalny, a tkanki mogą zabliźnić się w nieuporządkowany lub nadmierny sposób, powodując powstanie blizn przerostowych lub bliznowców. Oczywiście ryzyko to jest tym większe, im głębiej zmiana uszkodziła tkanki, im większy jest jej rozmiar, a także wtedy, kiedy brzegi skóry są postrzępione lub wystąpiły ubytki tkanek (rany szarpane). 

Niestety, w przypadku poważnych ran nie można z góry przewidzieć wyniku gojenia, ponieważ wiele zależy od indywidualnych czynników, które wpływają na reakcje skórne i ostateczne efekty procesu gojenia. Dbając o tego rodzaju rany i starając się dokładnie przestrzegać wskazówek lekarza, możemy uniknąć infekcji co pomaga w efektywnym gojeniu się tatuażu.  

Chociaż tatuaże są również stosowane w medycynie do poprawy wyglądu blizn pooperacyjnych, jeśli tatuaż został zniszczony przez nadmierne lub nieprawidłowe bliznowacenie po urazie, nie należy upierać się przy kolejnych wstrzyknięciach tuszu w celu ukrycia blizny, ponieważ skóra może nieodpowiednio zareagować, a rezultat może być gorszy od początkowego. W takich przypadkach często zaleca się całkowite usunięcie tatuażu i zastosowanie leczenia, które pomoże zmniejszyć bliznę przerostową lub bliznowiec.

Co zrobić w przypadku powstania rany na tatuażu?

W przypadku powierzchownych ran na miejscu z tatuażem wystarczającym zabiegiem pielęgnacyjnym jest jedynie przepłukanie wodą, dezynfekcja specjalnym produktem bez alkoholu przeznaczonym do leczenia skaleczeń oraz w razie potrzeby ochrona za pomocą plastra lub sterylnego opatrunku. 

Należy pamiętać o unikaniu wystawiania na promienie słoneczne zranionego miejsca z tatuażem, ponieważ może to prowadzić do trwałej zmiany kolorów tatuażu lub reakcji fotoalergicznej. Wskazane jest również unikanie kąpieli, zarówno w morzu, jak i w basenie oraz sportów wodnych, dopóki strupy nie odpadną samoistnie, ponieważ wilgotna skóra może utrudniać proces gojenia i przyczyniać się do powstawania infekcji.  

W przypadku poważniejszych i głębszych zmian, aby uniknąć powikłań na wytatuowanym obszarze i zwiększyć prawdopodobieństwo „uratowania” tatuażu, wskazane jest, aby od razu skonsultować się z lekarzem, który będzie w stanie udzielić najbardziej przydatnej porady pielęgnacyjnej i zalecić preparat wspomagający regenerację skóry i/lub produkt antyseptyczny zapobiegający infekcjom. 

Zapewnienie maksymalnej wydajności i szybkości procesu gojenia jest zawsze kluczowe w przypadku większych uszkodzeń skóry, ale staje się szczególnie ważne, gdy mamy do czynienia z tatuażem. Początkowa silna reakcja zapalna może uszkodzić pigmenty, zmieniając kolory wzoru, podczas gdy ewentualne wystąpienie infekcji zwiększa ryzyko nieprawidłowego gojenia. 

Czynniki sprzyjające powstawaniu widocznych blizn

Istnieje kilka czynników lokalnych i ogólnych, które mogą sprzyjać rozwojowi szczególnie zauważalnych blizn lub bliznowców po wygojeniu się dość głębokiej rany. Niektóre z nich można zrównoważyć odpowiednimi środkami terapeutycznymi i zachowawczymi. Do głównych niekorzystnych czynników należą:

• skóra sucha (do leczenia poprzez regularne stosowanie produktu nawilżającego i zmiękczającego);
• zakażenia i intensywne stany zapalne we wczesnych stadiach procesu gojenia się ran;
• długotrwałe narażenie na działanie promieni słonecznych (można temu zapobiec, zakrywając ranne wytatuowane miejsce i/lub stosując preparat w wysokim filtrem UV);
• pocieranie o szorstkie ubrania lub akcesoria, drapanie (którego należy unikać, nosząc miękkie, luźne ubrania i powstrzymując się od dotykania wytatuowanego obszaru);
• intensywny ucisk, rozciąganie lub dodatkowy uraz skóry dotkniętej raną; 
• stan ogólnego odwodnienia organizmu (któremu należy zapobiegać, pijąc co najmniej 1,5-2 litry wody dziennie);
• genetyczne predyspozycje do rozwoju blizn przerostowych;
• umiejscowienie rany w obszarach skóry naturalnie podlegających napięciu/rozciąganiu (stawy, barki, ramiona, płatek ucha, szyja, klatka piersiowa itp.).