Pierwsza pomoc u dzieci: noworodka i niemowlaka
Autorka rozdziału: mgr Agnieszka Pietrzyk
Konsultacja medyczna: lek.med. Marcin Jadczak
Drodzy rodzice! W przypadku zachłyśnięcia/zakrztuszenia ciałem obcym stan dziecka może być zagrożony. Zachłyśnięcia mogą prowadzić u niemowląt do wielu poważnych powikłań, takich jak zachłystowe zapalenie płuc, a gdy pomoc jest nieefektywna, grożą również niedotlenieniem. To ono może doprowadzić do uszkodzenia centralnego układu nerwowego. U niemowląt najczęściej dochodzi do zakrztuszenia w czasie karmienia, dlatego zawsze powinniśmy zwracać uwagę na prawidłową pozycję podczas karmienia.
Nie wolno karmić dzieci, kiedy płaczą lub się śmieją. Pamiętajmy również o odpowiednim doborze zabawek adekwatnie do wieku dziecka.
Gdy dziecko:
- nagle nie może złapać oddechu,
- kaszle, ale nieefektywnie, czyli bezgłośnie, bez odkrztuszania,
- u dziecka występuje zasinienie twarzy,
natychmiast zacznij działać i wezwij pomoc.
WAŻNE TELEFONY: 999 LUB 112

Gdy niemowlę się zakrztusi, to udzielając pomocy, kładziemy dziecko na swoim udzie twarzą w dół z główką poniżej poziomu tułowia, przytrzymując mocno podbródek i główkę.

Tak ułożone dziecko uderzamy nadgarstkiem naszej wolnej dłoni 5 razy między łopatkami. To działanie powinno umożliwić wykrztuszenie ciała obcego.

Następnie obracamy dziecko na plecy, podtrzymując główkę, i sprawdzamy, czy przeszkoda została usunięta i dziecko może swobodnie oddychać.

Jeżeli ciało obce nie zostało usunięte, dwoma palcami 5x uciskamy klatkę piersiową powyżej miejsca, gdzie żebra łączą się z mostkiem, drugą ręką podtrzymując główkę.

Czynność z obrazków 3 i 4 powtarzamy kilkakrotnie do momentu, aż ciało obce zostanie usunięte.

Jeżeli dziecko straciło przytomność, kładziemy je na twardej powierzchni, chwytamy dłonią za jego czoło, pochylamy głowę i unosimy bródkę. Dzięki takim działaniom udrożnimy drogi oddechowe i możemy zobaczyć ciało obce i ocenić, czy da się je usunąć palcem, ale nie robimy tego na siłę, by nie wepchnąć go głębiej.

Gdy dziecko jest nieprzytomne i nie oddycha, obejmujemy naszymi ustami usta i nos dziecka i wdmuchujemy powietrze 5 razy. Nasz oddech powinien unieść klatkę piersiową dziecka i trwać 1-1,5 sekundy. Jeżeli nie ma efektów, to przystępujemy do masażu serca: 30 uciśnięć w 1/3 wysokości mostka 2 palcami i sprawdzamy, czy ciało obce nie znajduje się w jamie ustnej. Gdy nadal brak efektu, kontynuujemy reanimację, stosując 2 oddechy i 30 uciśnięć klatki piersiowej.
Jeżeli ciało obce zostało usunięte i dziecko zaczęło oddychać, ale nadal jest nieprzytomne, układamy je na boku w pozycji bezpiecznej i czekamy na przybycie pogotowia.
Jeżeli dziecko nie oddycha i jest nieprzytomne, kontynuujemy masaż serca i wentylację do przybycia pogotowia.